بومی‌سازی ۱۰ بخش اصلی رصدخانه ملی از سوی محققان ایرانی
تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۵۵۷۸۴۵
رصدخانه ملی که با تلاش محققان پژوهشگاه دانش‌های بنیادی اجرایی شده، در حالی مورد انتقاد برخی قرار گرفته که از سوی محققان این پژوهشگاه بخش‌های اصلی آن برای نخستین بار در کشور بومی‌سازی شده است و به گفته آنها پس از پایان موفق نورگیری مهندسی، آینه اصلی و ثانویه پوشیده شده با آلومینیوم خالص، بر روی تلسکوپ مستقر می‌شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
رصدخانه ملی تا رسیدن به بهره برداری اولیه، حکایت ۲۵ سال تلاش محققان ایرانی است که با همکاری مشاوران بین المللی اجرایی شده است.
این رصدخانه بزرگترین پروژه ملی علمی کشور در حوزه نجوم است که در دستور کار پژوهشگاه دانش‌های بنیادی قرار دارد و اکنون در قله ۳۶۰۰ متری (گرگش) که طی مطالعات مکان یابی ۶ ساله انتخاب شد، عملیات عمرانی آن، مراحل پایانی را می‌گذراند و به گفته مجریان این طرح در صورت تامین اعتبارات مربوط به آن می‌توان امید داشت در آینده نزدیک، اولین نورگیری این پروژه عظیم نجومی صورت گیرد.
این طرح، ترکیبی از فناوری‌های حوزه مکانیک، اپتیک، سخت افزارها و نرم افزارهای کنترل در درون سازه ۹۰ تنی است که باید آینه آن را با دقت ۵ ده هزارم درجه در حضور باد به صورت بی درنگ کنترل کند.
به گفته محققان، برای ساخت این رصدخانه بیش از ۱۲۰ هزار قطعه مکانیکی و اپتیکی به کار گرفته شده است و در نهایت به کمک این تلسکوپ می‌توان کهکشان‌های پر حجم در فاصله ۶۶ میلیارد میلیارد کیلومتر را رصد کرد.
این رصدخانه هشتمین رصدخانه در نیمکره شمالی زمین است. در نیمکره شمالی زمین رصدخانه‌هایی، از اسپانیا تا هند ایجاد شده و رصدخانه ایران نیز یکی از این رصدخانه‌ها به شمار می‌رود.
این طرح بعد از افتتاح، با برخی انتقادات روبرو شد!
بر این اساس انجمن نجوم ایران طی انتشار بیانیه‌ای درباره رصدخانه ملی ایران با انتقاد نسبت به افتتاح زودهنگام مهمترین طرح کشور در حوزه نجوم، تاکید کرد که رونمایی نابهنگام از رصدخانه بیشتر اقدامی نمادین بوده و برگرفته از فشارهای غیر کارشناسی خارج از ساختار دانشگاهی و پژوهشی؛ اقدامی که می‌تواند آینده این پروژه کلان ملی را به مخاطره اندازد و فراتر از آن، روند نجوم حرفه‌ای را در کشور با نابسامانی روبرو کند!
پس از این بیانه بود که مجله "ساینس" نیز گزارشی انتقادی در این رابطه منتشر کرد.
در این گزارش به نگرانی‌های "منصوری" مدیر سابق پروژه رصدخانه ملی اشاره شده و چنین نگاشته شده است: «منصوری نگران است که ممکن است تغییرات اخیر در طراحی، رصدخانه ملی ایران را با مشکل روبرو کند. اگرچه او دیگر به اسناد علمی رصدخانه ملی ایران دسترسی ندارد اما به ادعای او تصاویر موجود از این مرکز گویای آن است که مدیریت، طراحی اصلی را به قیمت کیفیت تصویر به شدت تغییر داده است!
به عنوان مثال آینه تلسکوپ به اندازه کافی بالاتر از سطح زمین قرار نگرفته تا نوسانات حرارتی آن کاهش یابد و محفظه تلسکوپ نیز فاقد آفتابگیرهای تهویه مورد نیاز برای کاهش تلاطم است. او می‌ترسد که ایران با داشتن این رصدخانه به جای رسیدن به سطح استاندارد و سطح یک جهانی به یک رصدخانه جهان سومی تبدیل شود!»
البته این گزارش ساینس واکنش مشاوران ارشد بین‌المللی این پروژه کلان ملی علمی ایران را نیز در پی داشت به طوری که بلافاصله پس از گزارش ساینس، این گروه برجسته علمی بیانیه‌ای را صادر کردند که در نهایت ساینس مجبور به انتشار آن شد. این افراد که خود از صاحب نظرترین افراد جهان در حوزه نجوم می باشند در بیانه خود اعلام کردند که تیم پروژه رصدخانه ملی ایران در شرایط دشوار اقتصادی و البته همه‌گیری کووید-۱۹ کار کرده است و آنها لایق اعتبار و احترام قابل توجهی هستند.
آنها همچنین اعلام کردند که اطمینان دارند رصدخانه ملی ایران توانایی تحقق به موقع پروژه را دارد و از پژوهش دانشمندان ایرانی، پشتیبانی و حمایت خواهند کرد.
پس از انتشار گزارش مجله ساینس، دکتر محمدجواد لاریجانی رییس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، نیز بیانیه‌ای را منتشر کرد.
وی در این بیانیه از اجرای پروژه رصدخانه ملی با عنوان "حادثه مهّم سپهر علمی" یاد می‌کند و یادآور می‌شود که رصدخانه تاسیس شد! تلسکوپ نیز با بیش از یکصد هزار قطعه توسط صنایع داخلی و با طراحی تیم علمی رصدخانه و با مشورت و تایید صاحبنظران و شورای علمی بین‌المللی طرح! آماده ورود به مرحله راه‌اندازی شد. این حادثه، که بیش از ساخته شدن رصدخانه است: عملاً نشان داد ما می‌توانیم.
وی با اشاره به برگزاری مراسم افتتاح این رصدخانه در روز ۷ تیر ماه تاکید می‌کند: این مرحله یک تا دو سال ان‌شاء‌الله به طول می‌انجامد و امیدواریم که در همین مدت نگین پروژه‌های علوم پایه کشور، جاذب درخشش‌های افق‌های دوردست باشد!
دکتر لاریحانی همچنین به برخی انتقادات درخصوص افتتاح این پروژه اشاره کرد و با بیان اینکه این انتقادات هیج شباهتی به نقد علمی و فنی ندارد، اظهار کرد که در فضای علمی کشور، همگان می‌دانند که: پژوهشگاه دانش‌های بنیادی میدان نقد است، نقد علمی و اصولی و دقیق و حدّی هم ندارد. از سوی دیگر پژوهشگاه خانه همّت‌های بلند است: آوردن اینترنت به کشور، همکاری با سِرن، آزمایشگاه علوم شناختی در کنار تحقیقات عمیق و ریشه‌ای در حوزه علوم پایه. اگر نگرانی مدعیان علمی است، شورای مشورتی بین‌المللی طرح، پاسخ روشنی به مجموعه ادعاها داده است. نگاهی به سوابق اعضای شورا می‌تواند اعتبار علمی این پاسخ را مشخص کند.
رصدخانه از انجام تا سرانجام
با تمام این تفاصیل، در حالی برخی این انتقادات نسبت به این طرح ملی عنوان می‌شود که علاوه بر ساخت سازه، محققان کشور موفق به اجرایی سازی بخش‌های مهم این رصدخانه چون آینه اصلی و ثانویه، سامانه اپتیکی، گنبد تلسکوپ، سازه نگهدارنده آینه اصلی، سامانه کنترلی، سازه مکانیکی، پالایشگاه، سامانه میدان دید باز و اتاق رصد و ساختمان لایه نشانی در ارتفاع ۳۶۰۰ متری از زمین شدند.
با پایان نصب و آغاز مرحله راه‌اندازی، این رصدخانه میزبان تلسکوپ ۳.۴ متری شد و در این راستا از سوی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی گزارش جامعی از طرح رصدخانه ملی ایران ارائه شده است که به این شرح زیر است:
تلسکوپ ۳.۴ متری توسط تیم مهندسی رصدخانه ملی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی به طور کامل طراحی و پس از دریافت تاییدیه متخصصان و شورای مشورتی بین المللی، برای ساخت به صنایع داخلی واگذار شد و چندین شرکت داخلی ساخت و تامین تجهیزات آن را بر عهده داشتند، ضمن آنکه سامانه جامع نرم افزاری و سیستم‌های کنترل تلسکوپ توسط تیم مهندسی رصدخانه به اجرا درآمده است.
این نخستین سازه عظیم و در عین حال دقیق ساخت ایران است که فناوری‌های "اپتیک"، "مکانیک" و "کنترل نرم افزار و سخت افزار" در آن به کار رفته است.
آینه اصلی ٣٤٠ سانتی‌متر قطر دارد و ضخامت آن ۱۸ سانتی‌متر است. صافی سطحی آینه کمتر از ۲ نانومتر است و بر روی پایه سمتی-ارتفاعی قرار می‌گیرد.
قطر آینه ثانویه ۶۰ سانتی‌متر و صافی سطح آن بهتر از ۲ نانومتر است. آینه اصلی به وسیله سامانه اپتیک فعال پشتیبانی می‌شود که می‌تواند با اعمال نیرو با دقت ۰.۳ نیوتن به آینه از ابیراهی‌های اپتیکی تلسکوپ که ناشی از تغییر زاویه و دما است، بکاهد.
همچنین آینه ثانویه تلسکوپ با یک سامانه عملگر ۶ محوره کنترل با دقت جابجایی خطی یک میکرومتر و زاویه‌ای یک ثانیه قوسی هدایت می‌شود تا هم محوری اپتیکی تلسکوپ تامین شود.
میدان دید تلسکوپ ۲۰ دقیقه قوسی است و می‌تواند اجرام آسمانی را با دقت ۰.۲ ثانیه قوسی ( حدود ۰.۰۰۰۵ درجه قوسی)، در حضور جریان باد، دنبال کند. طراحی اپتیکی تلسکوپ از مدل کاسگرین (ریچی- کرتین)، آینه اصلی یک حفره مرکزی ۷۰۰ میلی‌متری دارد.
هذلولی بودن آینه‌ها، خطاهای اپتیکی اطراف محور اپتیکی در تلسکوپ را کمینه می‌کند. این نوع طراحی اپتیکی در رصدخانه‌های مهم و مدرن امروزی در جهان بیش از گذشته یافت می‌شود.
سامانه اپتیکی تلسکوپ رصدخانه ملی
سامانه اپتیک فعال زیرمجموعه سامانه کنترل تلسکوپ است و وظیفه دارد در هر ثانیه، یک بار شکل آینه را بررسی کند و دستور اصلاحات احتمالی لازم را برای برگرداندن آینه به حالت ایده‌آل، به سامانه اپتیک فعال ارسال کند.
برای داشتن تصویری ایده‌آل، آینه باید در بهترین فرم خود باقی بماند؛ بنابراین، آینه اصلی به وسیله یک سامانه فعال پشتیبانی می‌شود تا همواره در حالت معلق قرار داشته باشد و تاثیر جاذبه زمین بر آینه خنثی شود.
علاوه بر این، سامانه اپتیک فعال باید فرم آینه را در حالت مطلوب نگه دارد تا ابیراهی(انحراف) اپتیکی تصحیح شود. ابیراهی اپتیکی در تلسکوپ به دو دسته تقسیم می‌شود که بخشی از آن به وسیله حرکت آینه ثانویه و دسته دیگر به وسیله انعطاف آینه اولیه تصحیح می‌شود.
سنسور جبهه موج که در آداپتور قرار می‌گیرد، ابیراهی را می‌سنجد و در صورت وجود ابیراهی فراتر از حد مجاز، به سامانه اپتیک فعال اطلاع می‌دهد تا ابیراهی را تصحیح کند. سامانه اپتیک فعال از ۶۰ عملگر پنوماتیک در سطح پشت آینه اصلی تشکیل شده که با تنظیم این عملگرها شکل آینه تغییر می‌کند تا ابیراهی اپتیکی تصحیح شود.
رصدخانه ملی ایران اکنون با پایان مرحله ساخت و نصب محفظه و تلسکوپ، وارد مرحله مهم بعدی، یعنی فاز راه اندازی شده است. در اجرای طرح رصدخانه ملی ایران، تا کنون حدود ۲،۵ میلیون نفر-ساعت صرف مطالعه، طراحی، مهندسی و ساخت شده و بیش از ۱۰۰ هزار قطعه اپتیکی، مکانیکی و کنترل در ساخت تلسکوپ و گنبد به کار رفته است.
در مرحله راه اندازی، سیستم کنترل هدف گیری و رهگیری تلسکوپ ابتدا با بهره گیری از یک اپتیک پشتیبان مرحله نورگیری مهندسی را طی می‌کند و در پایان این مرحله و قبل از استقرار آینه‌های اولیه و ثانویه، تمام بخش‌های تلسکوپ و گنبد می‌بایست عملکردی مشابه آنچه در اسناد مشخصات ذکر شده است، داشته باشند (به جز بخشی که فقط با کمک آینه اصلی مشخص می‌شود).
سامانه‌های کنترلی و حرکتی تلسکوپ، هم محوری مکانیکی، کنترل محفظه و زیرسامانه‌های مربوط، در شرایط سایت، طی برنامه‌ای چند ماهه آزموده می‌شوند.
نورگیری تا بهره‌برداری
پس از پایان موفق نورگیری مهندسی، آینه اصلی و ثانویه پوشیده شده با آلومینیوم خالص بر روی تلسکوپ مستقر می‌شوند. در این مرحله، هم محوری اپتیکی و تنظیمات مرتبط با آن و همچنین سیستم اپتیک فعال، مورد آزمون‌های عملکردی با بهره گیری از نور ستاره‌ها قرار می گیرند و با پایان یافتن مرحله نورگیری، فرآیند تایید علمی (science verification) کلید زده می‌شود.
در این مرحله تعدادی رصد آزمایشی با کمک منجمان انجام خواهد شد تا از قابلیت تلسکوپ برای طیفی از رصدها مانند رصد ستارگان، کهکشان‌ها یا نظایر آن اطمینان حاصل شود. پایان مرحله تایید علمی آغاز بهره برداری علمی را کلید می‌زند.
گنبد تلسکوپ
گنبد تلسکوپ، یک ماشین به ابعاد تقریبا ۱۶متر در ۱۶ متر مجهز به ۸ چرخ است. ۴ عدد از این چرخ‌ها محرک و ۴ چرخ دیگر هرزگرد هستند، ولی همه چرخ‌ها در تحمل بار مشارکت می‌کنند.
حدود ۲۰ قطعه متحرک غول‌پیکر دیگر مانند شاترها، پنجره‌های هواشویی، سپر باد، سپر ماه، جرثقیل و... روی این سازه عظیم و وزین ۲۵۰ تنی، که با دقت دهم درجه می‌چرخد و با تلسکوپ همگام است، قرار دارند. برخی از این قطعات در کمتر گنبدی در جهان وجود دارند. گنبد رصدخانه در عین محافظت از تلسکوپ در برابر شرایط محیطی، با دوران همزمان با تلسکوپ، شرایط را برای رصد آسمان فراهم می کند.
نمایی از گنبد رصدخانه ملی
گنبد رصدخانه ۵ دریچه هواشویی دارد که باعث می‌شوند جریان هوا موقع رصد از روی آینه تلسکوپ رد شود و ریزتلاطم‌هایی که به خاطر اختلاف دمای آینه و محیط به وجود می‌آیند، شسته شوند. در پنجره‌های گنبد، هیج المانِ سازه‌ای مانع عبوردهی باد نمی‌شود و به این ترتیب باد بکر قله، به نرمی بر روی آینه می‌وزد و هواشویی را انجام می‌دهد.
کل سازه در برابر بادی با سرعتی معادل ۲۲۰ کیلومتر بر ساعت مقاوم است و آن هم نه تنها بر اساس استحکام، بلکه بر اساس خیز؛ یعنی آب‌بندی سازه هم مشکلی پیدا نمی‌کند. در طراحی و ساخت سازه رصدخانه، عوامل دیگری نیز مانند ارتعاشات ریز کوهستان لحاظ شده‌اند که خود تلسکوپ را از گنبد ایزوله می‌کند.
سازه نگهدارنده آینه اصلی
فرآیند ساخت سازه نگهدارنده آینه از سال ۱۳۹۷ و بعد از اتمام طراحی‌ها آغاز شد. این قطعه یکی از قطعات مهم تلسکوپ است که آینه بر روی آن قرار می‌گیرد و علاوه بر نگهداری آینه باید به بازوهای عملگر اجازه بدهد تا تغییرات شکل آینه را کنترل کنند و فشارهای وارده به آینه را نیز از بین ببرد.
برای ساخت این قطعه بیش از ۳ هزار فرآیند سوراخ کاری، جوشکاری و ماشینکاری بر روی قطعه صورت گرفت و در نهایت نیز با استفاده از شبیه‌ساز تلسکوپ که آن نیز در کارخانه ساخته شده بود، تست‌های صحت‌سنجی را گذراند.
نگهدارنده آینه اصلی بر روی شبیه ساز تلسکوپ
سازه مکانیکی
پایه تلسکوپ یک پایه سمتی-ارتفاعی شامل دو محور چرخش است که ترکیب آنها باهم اجازه می‌دهد تا اجرام آسمانی رصد شوند و در عین حال، تلسکوپ حجم کمی را اشغال کند.
محور ارتفاع تلسکوپ حدود ۴۰ تن وزن دارد که به کمک تعدادی رولبرینگ کار می‌کنند. برای هر محور، دو موتور وجود دارد که با چرخ دنده‌ها کار می‌کنند. آنها بر عکس هم عمل می‌کنند تا اثر لقی دنده‌ها را حذف کنند.
سازه تلسکوپ ۹۰ تن وزن دارد که ۷۰ تن آن متحرک است. قسمت متحرک روی چهار عدد یاتاقان هیدرواستاتیک شناور است که اصطکاک ایستایی در این قسمت سازه تقریبا صفر است. این نخستین سامانه از این نوع است که در ایران طراحی و ساخته شده است.
نمایی از پایه سمتی-ارتفاعی تلسکوپ در محل ساخت
تلسکوپ سه محور دارد که هر محور توسط دو موتور و چرخ‌دنده‌های spur حرکت می‌کنند. علت استفاده از این چرخ‌دنده‌ها این است که کمینه بردار سایشی را دارند. بردار سایشی، نویزهایی ایجاد می‌کند که سامانه کنترلی نمی‌تواند آنها را حذف کند. بقیه نویزها به وسیله سامانه کنترلی با دقت خوبی حذف می‌شوند.
سامانه کنترلی
سامانه کنترلی، ترکیبی از نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای مختلف است که از بخش‌های اصلی "سامانه نظارت رصد (OSS)"، "سامانه نظارت رصدخانه (OMS)"، "سامانه کنترل تلسکوپ (TCS)" و "سامانه ایمنی (ILS)" تشکیل شده است.
سامانه ILS به طور خاص برای تلسکوپ ضروری است؛ چرا که به هر دلیلی از جمله خطای انسانی، نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، سامانه از کنترل خارج خواهد شد، از این رو یک سامانه کنترل موازی برای تلسکوپ ساخته شده تا چنانچه بخشی از تلسکوپ از کنترل خارج شد، سامانه کنترل موازی وارد عمل شود و اجازه ندهد که به طور مثال، تلسکوپ سرعت بگیرد یا بیش از زاویه مطلوب حرکت کند، از این طریق خطر انسانی یا تجهیزاتی ایجاد نخواهد شد.
این اولین بار است که در فرایندهای رصدی ایران از یک سامانه «برنامه‌ریز هوشمند» استفاده شده است تا جدول زمانی رصد را به بهترین شکل تنظیم کند. علت استفاده از این سامانه این است که اجرام آسمانی به موقع رصد شوند و در عین حال، تلسکوپ کمترین اصطلاک را داشته باشد.
اپتیک
محدوده کاری این تلسکوپ در طیف مرئی و فروسرخ، یعنی در بازه طول موج ۳۲۵ تا ۲۵۰۰ نانومتر است. بخش اپتیکی تلسکوپ با الهام از مدل ریچی- کرتین ساخته شده که متشکل از دو آینه هذلولی‌شکل است. آینه اصلی یک آینه «سریع» با وزن ۴ تن است که ابعاد آن بر روی کم‌حجم شدن این تلسکوپ موثر است.
در اینجا «سریع» به این معناست که به خاطر این نوع آینه، مدت زمان نوردهی تلسکوپ کاهش می‌یابد و امکان رصد اجرام کم نور نیز وجود خواهد داشت.
شیشه آینه از جنس سرامیک Zerudor است که انبساط گرمایی آن ۱۰۰ برابر کمتر از شیشه های متعارف است و با دقت ۲ نانومتر صیقل داده شده است.
هنگامی که تلسکوپ مشغول به کار نیست، پوشش آینه اصلی بسته می شود تا آسیبی به آن وارد نشود. عملیات لایه نشانی آینه باید در محل قله انجام شود. به همین منظور ساختمان لایه نشانی و خدمات در کنار گنبد تلسکوپ، ساخته شده است.
اتاق رصد و ساختمان لایه‌نشانی
جانمایی این ساختمان و نحوه طراحی آن، با استفاده از داده‌های علمی طرح صورت گرفته تا علاوه بر دسترسی آسان و بدون هزینه زیاد برای انتقال آینه از گنبد به آن، هیچ خللی در کار داده گیری و رصد تلسکوپ ۳.۴ متری ایجاد نکند.
همچنین ساختمان به نحوی در قله جایابی شد تا بتوان از آن برای کنترل سایر تجهیزات رصدی موجود و آتی بهره گرفت. در این ساختمان اتاق های مجزا برای تیم کنترل و رصدگران، اتاق جلسات، اتاق سرور و مکانیک و امکانات رفاهی مورد نیاز افراد در نظر گرفته شده است.
نمایی از ساختمان لایه نشانی در مجاورت گنبد رصدخانه
سالن لایه نشانی به مساحت ۲۰۰ متر مربع و مجهز به جرثقیل سقفی ۱۵ تن سامانه لایه نشانی شامل محفظه ۴۰ متر مکعبی خلا را در بر خواهد گرفت. شستشو و لایه نشانی تلسکوپ در این سالن به انجام می رسد.
پایشگاه
هر رصدخانه نیاز دارد تا در هر لحظه علاوه بر وضعیت آب و هوا، پارامترهای مهم نجومی مانند دید نجومی در محل را اندازه‌گیری کند. این پارامترها کیفیت سایت و تصاویر رصد شده را تایید می‌کنند؛ از این رو این بخش در تحلیل داده‌ها برای منجمین اهمیت ویژه‌ای دارد.
به همین منظور از سال ۱۳۹۳ سامانه اندازه‌گیری خودکار دید نجومی در محل پایشگاه در فاصله ۱۵۰ متری از گنبد اصلی رصدخانه، تاسیس شده است و همزمان که داده‌های هواشناسی را به صورت برخط گزارش می‌دهد، پارامتر دید نجومی را نیز در شب اندازه‌گیری و گزارش می کند.
سامانه میدان دید باز (شکارچی)
سامانه میدان دید باز دومین سامانه رصدخانه ملی است که در سال ۱۳۹۷ به بهره‌برداری رسید. این سامانه آرایه‌ای متشکل از چند لنز است که به طور خاص برای مطالعه اجرام با درخشندگی سطحی پایین در طول موج‌های مرئی طراحی شده است. طراحی، ساخت و راه‌اندازی این آرایه توسط تیم توسعه فناوری رصدخانه ملی ایران انجام شده است.
"شکارچی" در حال حاضر به سه لنز کانن ۴۰۰ میلی‌متر که سطوح عدسی‌های آنها با پوشش فوق العاده نانو ساخته شده‌اند، مجهز است و دقت اجزای اپتیکی داخلی آن از مرتبه زیر طول موج مرئی است. طراحی منحصر به فرد آرایه این امکان را فراهم می‌کند تا با کاهش شدید نور پراکنده شده داخل سیستم اپتیکی و همچنین کاهش بازتاب‌های درونی، ساختارهای بسیار کم نور آشکار شوند.
"شکارچی" همچنین می‌تواند به عنوان ابزار رصدی میدان دید باز به کار گرفته شود و چندین جرم را به طور همزمان رصد کند.
همچنین در سال جاری و همزمان با افتتاح رصدخانه ملی ایران نخستین یافته‌های علمی این سامانه در گردهمایی سالانه نجوم اروپا (EWASS) ارائه شد.
با ثبت ساختارهای کم نور اطراف کهکشان‌ها با درخشندگی سطحی ۳۰ قدر در ثانیه قوس نشان داده شد که با ۳۰ ساعت رصد این سامانه می‌توان به درخشندگی‌های سطحی بی‌نهایت پایین همانند آنچه تلسکوپ فضایی هابل به آن می‌رسد، دست یافت.
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: پژوهشگاه دانش های بنیادی رصدخانه ملی ایران اپتیکی تلسکوپ سامانه کنترلی میدان دید باز سامانه کنترل گنبد رصدخانه گنبد تلسکوپ بهره برداری راه اندازی آینه اصلی ساخته شده یک سامانه دنده ها بر روی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۵۵۷۸۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یک روزنامه: سختگیری دهه 60 در مدارس در حال تکرار است/ هنوز «آینه» ممنوع است! دانش‌آموزان دوره متوسطه می‌گویند در مدرسه کیف‌هایشان را می‌گردند و مسئولان مدرسه برخوردهای خشن و توهین‌آمیز دارند
به گزارش جماران؛ روزنامه هم میهن نوشت: به گفته کارشناسان، هنجارهای نوجوانان امروز به‌تبع تحولات رخ‌داده در جهان و در کشور تغییر کرده است. رفتارهایی مانند بازرسی کیف‌ها که نسل‌های دهه‌های 50 و 60 هم با آن سر ناسازگاری داشتند، امروز نمی‌تواند راهی برای تعامل با نوجوانان باشد. تنها نتیجه این رفتارها، احساس انزجار و تنفر نسبت به ارزش‌ها و قوانین است. کارشناسان می‌گویند که نسل جدید، زور و اجبار را نمی‌پذیرد و برای پذیرش یک مسئله ابتدا باید اقناع شود و بعد از آن حق انتخاب داشته باشد.
در مدارس چه می‌گذرد؟ مدیران، مشاوران و معاونان چگونه با دانش‌آموزان تعامل می‌کنند؟ اینها پرسش‌های مهمی است که دانش‌آموزان، مدیران و کارشناسان آموزشی به آن پاسخ می‌دهند. دانش‌آموزان می‌گویند که هنوز کیف‌هایشان را برای پیدا کردن سیگار، آینه، لوازم آرایش و گوشی‌های تلفن‌همراه می‌گردند و در این پروسه فشار زیادی به آنها وارد می‌شود. هنوز اندازه و رنگ موی دانش‌آموزان دختر در کانون توجه است. هنوز رفت‌وآمدها کنترل می‌شود. با پسران رفتارهای نادرست می‌شود، برایشان جلسه‌های توجیهی برگزار می‌کنند و در این وضعیت دانش‌آموزان متولد دهه‌های ۸۰ و ۹۰ که زیربار مدرسه‌داری با سختگیری‌های دهه ۶۰ نمی‌روند، لجبازتر شده‌اند.
کارشناسان آموزشی می‌گویند که با نسخه‌های قدیمی و تاریخ‌انقضا‌گذشته نمی‌شود با این دانش‌آموزان تعامل کرد. به گفته این کارشناسان، هنجارهای نوجوانان امروز به‌تبع تحولات رخ‌داده در جهان و در کشور تغییر کرده است. رفتارهایی مانند بازرسی کیف‌ها که نسل‌های دهه‌های ۵۰ و ۶۰ هم با آن سر ناسازگاری داشتند، امروز نمی‌تواند راهی برای تعامل با نوجوانان باشد. تنها نتیجه این رفتارها، احساس انزجار و تنفر نسبت به ارزش‌ها و قوانین است. کارشناسان می‌گویند که نسل جدید، زور و اجبار را نمی‌پذیرد و برای پذیرش یک مسئله ابتدا باید اقناع شود و بعد از آن حق انتخاب داشته باشد.
هنوز «آینه» ممنوع استدانشآموزان مقطع متوسطه گلایه فراوان دارند؛ گلایه آنها از برخوردهای سلیقه‌ای است. کیانا یکی از دانش‌آموزان کلاس نهم است که میگوید: «مسئولان مدرسه، اول سال تحصیلی برای بچه‌ها جلسه‌ای برگزار کردند و درباره همین مسائل با ما حرف زدند. آنها گفتند اگر بچه‌ها پیرسینگ یا هر وسیله دیگری که با استایل دانش‌آموزی تطابق ندارد، همراه‌شان دارند محترمانه تحویل دهند. اما کسی این‌کار را نکرد.
درحال‌حاضر وقتی مسئولان مدرسه چنین وسائلی را دست بچه‌ها ببینند با بی‌احترامی، خشونت و استفاده از الفاظ رکیک می‌گیرند. گاهی هم خانواده‌ها را صدا می‌کنند. بچه‌ها هم وقتی این رفتارها را می‌بینند بیشتر لجبازی می‌کنند.»
کیانا میگوید که فضای مدرسه شاد نیست؛ هیچ اقدامی از سوی مسئولان مدرسه برای شاد کردن فضا صورت نمی‌گیرد و حتی گاهی به آنها فشار وارد می‌کنند: «مثلاً ما را مجبور می‌کنند در بعضی از جشنواره‌های مناسبتی شرکت کنیم که این موضوع ما را آزار می‌دهد. چرا باید برخلاف خواسته‌مان در جشنواره، جشن و مناسبتی مشارکت کنیم. درحالی‌که در مسائل مهم‌تر به خواسته‌های ما توجه نمی‌کنند.»
او ادامه می‌دهد: «مثلاً ما به‌عنوان دانش‌آموزان پایه نهم که در مقطع حساسی هستیم و امتحان نهایی داریم، نیمی از سال به‌دلیل بارداری یا حوادثی که برای معلمان‌مان رخ داد، کلاس نداشتیم و وقتی به این موضوع اعتراض کردیم و درخواست دادیم تا معلم جایگزین برایمان بگذارند، اصلاً به خواسته‌مان توجه نکردند. همه اینها درحالی‌است که توجه به مدل موی دانش‌آموزان یا همراه داشتن انگشتر و گردنبند و آینه، برای آنها مهم‌تر از تشکیل کلاس و داشتن معلم است.»
محمد، دانش‌آموز کلاس دهم است و میگوید که رفتار مسئولان مدرسه با آنها خوب نیست. گاهی کیف بچه‌ها را می‌گردند تا شاید گوشی پیدا کنند، اما این کارها نتیجه معکوس دارد. کیف دانش‌آموزان حریم شخصی آنهاست. او درباره علت لجبازی بچه‌ها با مدیر و مسئولان مدرسه میگوید: «گاهی برای ساده‌ترین مسائل به آنها ناسزا می‌گویند و توهین می‌کنند. این کارها باعث لجبازی دانش‌آموزان می‌شود.»
مصرف سیگار، گل و لجبازی با مدیرانمعضل جدید مدیران مدرسه اما حالا سیگارهای الکترونیکی است. «سال تحصیلی گذشته گروهی از دانش‌آموزان مدرسه موج سیگار کشیدن را راه انداختند. در آن زمان بچه‌ها حوالی مدرسه سیگار می‌کشیدند. مسئولان مدرسه بعد از شناسایی بچه‌هایی که این موج را راه انداخته بودند، آنها را اخراج کردند. مدتی بعد از این ماجرا متوجه شدم که تعدادی از بچه‌ها در مدرسه سیگار الکترونیکی می‌فروشند و حتی برخی از دانش‌آموزان سیگار الکترونیکی را داخل مدرسه هم استفاده می‌کردند.»
این ماجرایی است که علیرضا ۱۶ ساله تعریف می‌کند. او اما مصرف پاد یکی از انواع سیگارهای الکترونیک را از اسفندماه سال گذشته شروع کرده: «استفاده از پاد به‌عنوان یکی از سیگارهای الکترونیکی، به من حس باحال بودن می‌دهد. من به لذت‌های زودگذر دنیا آنقدر اهمیت نمی‌دهم که به خاطر ضررهای کم پاد، از آن استفاده نکنم. به‌هرحال قلیون و سیگار هم ضرر دارند اما مردم استفاده می‌کنند. برخی معتادند و به نیکوتین نیاز دارند، برخی دیگر هم مثل نسل ما فقط خوششان می‌آید که از این سیگارهای الکترونیکی استفاده کنند.»
در مدرسه هومان ۱۵ ساله اما فقط سیگارهای الکترونیکی استفاده نمی‌کنند، گل و سیگارهای معمولی هم در جمع‌شان پیدا می‌شود. هومان کلاس نهم است و استفاده از پاد را از تابستان سال گذشته شروع کرده. چرا کشیده؟ «دوستانم می‌کشیدند و من هم خوشم آمد که بکشم. اما اگر بدانم این سیگارها خیلی ضرر دارند، استفاده نمی‌کنم.»
او میگوید که در مدرسه آنها اتفاقات دیگری هم می‌افتد: «گل، ۴۰۰-۳۰۰هزار تومان است و خیلی‌ها می‌کشند. سیگار معمولی هم مصرف می‌کنند.» برای دانش‌آموزان مدرسه آنها قیمت بالای گل، مهم نیست به‌همین‌دلیل حتی هر روز می‌خرند. خانواده‌ها اما بی‌خبرند: «بیشتر بچه‌ها گل را بیرون از مدرسه می‌کشند و بسیاری از آنها به‌دلیل مصرف همین مخدر دچار مشکلات روحی و روانی شده‌اند.»
هومان اینها را میگوید و ادامه می‌دهد که چند وقت پیش، مسئولان مدرسه دستگاه تشخیص نیکوتین و گل خریدند تا از بچه‌ها تست بگیرند، اما هیچ‌وقت از آن استفاده نکردند: «مدیرمان با ما صحبت کرد که دیگر نکشیم. حتی محدوده‌ای خارج از مدرسه را مشخص کرد و گفت که در آن محدوده سیگار نکشیم، اما دانش‌آموزان از روی لجبازی با مدیر دقیقاً در همان محدوده سیگار می‌کشند و فیلم و عکسش را در اینستاگرام منتشر می‌کنند.»
استیصال خانوادههاپدر دانش‌آموزی که بنا به اصرار فرزندش ناچار شده برای او سیگار الکترونیکی بخرد، میگوید که مصرف این سیگارها به‌شدت بین دانش‌آموزان رایج شده. این پدر اواخر سال گذشته متوجه می‌شود که همه دوستان پسر ۱۴ ساله‌اش از این نوع سیگار استفاده می‌کنند: «پسرم هر خواسته‌ای دارد، با ما مطرح می‌کند و ما هم اگر بدانیم خواسته‌اش معقول است، برایش تامین می‌کنیم.
اواخر سال گذشته او از ما خواست که برایش پاد بخریم.» والدین تحقیقاتی انجام داده و باتوجه به مضرات استفاده از این نوع سیگارها، از خریدن آن خودداری می‌کنند: «دوستان پسرم همه از این سیگارها استفاده می‌کنند. ما حدس زدیم که ممکن است وقتی دوستانش از این دستگاه استفاده می‌کنند، او هم بخواهد امتحان کند و از سیگار مصرفی سایرین استفاده کند. ترسیدیم دچار بیماری‌های واگیردار ناشی از مصرف مشترک شود، به‌همین‌دلیل تصمیم گرفتیم خودمان برایش سیگار الکترونیکی بخریم که حداقل از کیفیت آن اطمینان نسبی داشته باشیم. زیرا بیشتر این سیگارها چینی و قاچاق هستند و مشخص نیست از چه موادی در آنها استفاده می‌شود. برای خرید پاد، ۳ میلیون تومان هم پرداخت کردیم.» خانواده اما حالا از کارشان پشیمان شده‌اند.
اختلال در رشد مغزیمحمد هاشمیان، فوق‌تخصص ریه اما شیوع استفاده از سیگارهای الکترونیکی در میان دانش‌آموزان را مهم می‌داند و به هم‌میهن میگوید: «باید ابتدا این موضوع بررسی شود که فلسفه ایجاد سیگارهای الکترونیکی چه بوده، زیرا این سیگارها ضرر زیادی دارند و در جهان تبدیل به معضلی برای سلامت جامعه شده‌اند. ماجرا از آنجا شروع شد که به‌دلیل خطرات استفاده از سیگار، پزشکان به مصرف‌کنندگان توصیه کردند تا مصرف سیگار را ترک کنند. زیرا سیگار علاوه بر اینکه عامل بسیاری از سرطان‌هاست مانند سرطان مثانه، پانکراس، معده و...، باعث بیماری‌های انسدادی مزمن ریه هم می‌شود. این بیماری باعث التهاب راه‌های هوایی و تنگ‌شدن آن می‌شود.»
او اضافه می‌کند که راهکارهای مختلفی برای ترک سیگار پیشنهاد شد که مشاوره‌های پزشکی و روانپزشکی، آدامس، برچسب‌های نیکوتین، از جمله آنها بودند:«استفاده از سیگارهای الکترونیکی هم راهکار دیگری برای ترک سیگار بود. یعنی ورود این نوع سیگار به بازار به منظور کمک به ترک سیگار بود.»
این فوق‌تخصص ریه این را هم میگوید که مضرات این سیگارها، در اوایل تولیدش چندان معلوم نبود، اما بعد از مدتی برخی از ضررهای آن مشخص شد: «بعدها مشخص شد که این سیگارها موجب سرفه، ایجاد خلط؛ نفس تنگی و احتمالاً انسداد ریه می‌شود. مواد شیمیایی واردشده به بدن از طریق این سیگارها باعث التهاب ریه می‌شود که کنترلش سخت است. نیکوتین موجود در این سیگارها باعث افزایش تپش و انقباض قلب و بالا رفتن فشار خون می‌شود. بنابراین در جهان مصرف این سیگار به افراد عادی توصیه نمی‌شود.»
به گفته او درحال‌حاضر سازمان غذا و داروی آمریکا، مصرف سیگار الکترونیکی در راستای ترک سیگار را تایید نکرده است: «این سیگارها آثار بسیار مضر دیگری هم دارند که ممکن است در طول زمان مشخص شوند. حتی ممکن است این آثار بدتر از آثار سیگار هم باشند.»
هاشمیان درباره تاثیر مصرف سیگارهای الکترونیکی بر نوجوانان هم میگوید: «مطالعات نشان داده که این سیگارها هم برای رشد مغز نوجوانان مشکل‌ساز است، هم روی سیستم جنسی و تولیدمثل آنها اثر می‌گذارد. حتی مصرف این نوع سیگارها توسط مادران باردار می‌تواند باعث ایجاد اختلال در جنین شود.»
توبیخ و اخراج بی‌فایده استفروغ تیموریان، جامعه‌شناس و کارشناس آموزشی که سال‌هاست در مقطع متوسطه تدریس می‌کند اما با تایید شیوع و گسترش استفاده از انواع سیگارهای الکترونیکی در میان دانش‌آموزان به هم‌میهن میگوید: «مسائل مختلف در مدارس آنقدر زیاد است که مسائلی مثل کشیدن سیگار معمولی و الکترونیکی و حتی مخدر گل، عادی شده است. چندی پیش در مدرسه‌ای که تدریس می‌کنم، بچه‌ها را به‌دلیل آوردن موبایل به مدرسه گشتند، بچه‌ها موبایل‌ها را پنهان کردند اما در کیف‌هایشان وسایل زیادی مثل سیگار، حشیش، وسایل پیشگیری و قرص جلوگیری از بارداری پیدا شد.»
او معتقد است که به‌هرحال فضای مجازی روی رفتار دانش‌آموزان تاثیر گذاشته است: «زنان جامعه آنقدر با ناکامی‌های مختلف مواجه‌اند که امروز بچه‌ها با کشیدن سیگار یا مسائل مختلف دوست دارند خودشان را نشان دهند. خیلی از این دانش‌آموزان می‌خواهند بگویند، همان‌کارهایی را می‌توانند انجام دهند که هم‌سن‌و‌سالان‌‌شان انجام می‌دهند. نسل جدید به گونه‌ای رفتار می‌کند که گویی چیزی برای از دست دادن ندارد.» بااین‌همه او معتقد است که تنبیه، توبیخ و اخراج دانش‌آموزان در ارتباط با این مسائل بی‌فایده است.
تکرار سختگیری دهه‌های قبلحالا در کنار ماجرای کشیدن سیگارهای الکترونیک و برخورد مسئولان مدرسه، گشتن و بازرسی کیف دانش‌آموز در مدرسه که در دهه‌های گذشته هم رایج بود، آیا می‌تواند راهکاری مناسب برای برخورد با دانش‌آموزان و حفاظت از آنها باشد؟ سوالی که تیموریان به آن پاسخ می‌دهد: «این رفتارها جز ایجاد تنفر و انزجار، نتیجه‌ی دیگری ندارد. کیف دانش‌آموز حریم شخصی اوست؛ اتفاقی که برای نسل‌های دهه ۵۰ و ۶۰ افتاد و آن‌زمان هم مورد اعتراض بچه‌ها بود، چرا باید تکرار شود. به نظر می‌رسد نیاز به یک آموزش همگانی برای تعامل با نسل نوجوان داریم. به‌جای بازرسی بچه‌ها و ایجاد اضطراب و خشم در آنها باید فرهنگ‌سازی کرد، باید زیربنای تربیتی جامعه و بعد مدارس را درست کرد، سپس سراغ دانش‌آموز رفت.»
این جامعه‌شناس معتقد است که امروز هزاران مسئله مهم‌تر از موضوع حجاب در جامعه وجود دارد: «فرهنگ‌سازی با زور و خشونت انجام نمی‌شود. این نسل متفاوت از نسل‌های گذشته فکر می‌کند و هنجارهایش در بسیاری از موارد تغییر کرده است. با زور و فشار نمی‌توان مسئله‌ای را به او تفهیم کرد.»
این کارشناس آموزشی تاکید می‌کند که ساختار اجتماعی و سیاسی روی جامعه تاثیرگذار است و بخشی از والدین هنوز از ساختار سیاسی و اجتماعی تاثیر می‌پذیرند به‌همین‌دلیل نسل جوان نه والدین خود را قبول دارد و نه ساختار سیاسی، مذهبی و اعتقادی را: «وقتی دانش‌آموزان نمی‌توانند توسط والدین، ساختار خانواده و مدرسه ارضای روحی و روانی شوند، به فضاهایی مراجعه می‌کند که ساختارهای اشتباه و ناامنی برایشان دارد.»
با زور و خشونت نمیشوددانشآموزان امروز فرزندان والدین دهه‌های ۵۰ و ۶۰ هستند؛ نسلی که به‌شدت تحت فشار جامعه و نسل پیش از خود بوده و برای تغییر سبک زندگی‌اش تلاش و هزینه‌های بسیاری پرداخت کرده است. سختگیری‌هایی که والدین در دوران نوجوانی با آن مواجه شدند، چه تاثیری بر اصول تربیتی آنها داشته است؟
تیموریان دراین‌باره میگوید: «معمولاً متولدین اواخر دهه ۸۰، والدین‌شان از نسل دهه‌های ۵۰ و ۶۰ هستند. فشارهایی که روی متولدین این دو دهه بود، ترس‌های پنهان و سختگیری‌ای که در مدرسه وجود داشت مثل رنگ جورابِ اصلاح صورت و... باعث شد پدران و مادران نخواهند همان تجربه را تکرار کنند، بنابراین آزادی‌هایی به فرزندشان داده‌اند تا کمبودهای خودشان جبران شود. درحالی‌که باید به چارچوب آزادی‌ای که به فرزندشان می‌دهند، توجه کنند.»
به گفته این جامعه‌شناس نمی‌توان با این دانش‌آموزان نسل جدید، با پند و نصیحت صحبت کرد: «دانش‌آموزان امروزی به‌شدت از مسائل مذهبی گریزانند. بچه‌های امروز آگاه و مطالبه‌گرند و به‌راحتی سر کلاس اعلام می‌کنند که درباره یک موضوع خاص صحبت نکنید، ما گوش نمی‌دهیم. بخش عمده‌ای از این رخدادها هم به مشکلاتی باز می‌گردد که در ساختار سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه وجود دارد.»
او تاکید می‌کند که فرهنگ‌سازی و بالابردن سطح پذیرش دانش‌آموزان با زور و خشونت امکان‌پذیر نیست. متولیان تربیت و آموزش باید از جامعه‌شناسان، روانشناسان و افراد متخصص و باتجربه استفاده کنند و تیمی از این کارشناسان تشکیل دهند و با کمک آنها رویکرد مناسبی را برای تربیت نسل در پیش گرفت.
ما مقصریممدیر یک دبیرستان پسرانه هم که نخواست نامش در گزارش بیاید، میگوید که مصرف سیگارهای الکترونیکی نسبت به گذشته بیشتر و گرایش به استفاده از این وسیله در میان نوجوانان پررنگ‌تر شده است.
او در گفت‌وگو با هم‌میهن توضیح می‌دهد: «دانش‌آموزان معمولاً نمی‌توانند برای انتخاب خود استدلالی بیاورند و نهایتاً تاکید می‌کنند که استفاده از این سیگارها بسیار کمتر از سیگارهای معمولی است و به‌همین‌دلیل هم استفاده از آن ضرری ندارد. ازطرف‌دیگر گرایش دانش‌آموزان نسبت به انجام رفتارهای پرخطر نسبت به گذشته هیچ تغییری نداشته و همچنان مواردی مانند گرایش به سوء‌مصرف موادمخدر، الکل و رابطه‌های آسیب‌زا را در بر می‌گیرد. اما ممکن است میزان دسترسی دانش‌آموزان به این موارد نسبت به گذشته افزایش یافته باشد.»
این کارشناس آموزشی معتقد است که نوجوانان در حوزه ارزش‌های اخلاقی دچار چالش چندانی نیستند، بلکه هنجارهای آنها تغییر کرده: «به‌عنوان مثال گفت‌وگو و لحن دانش‌آموزان نسبت به گذشته تغییر زیادی داشته است. آنها در گفت‌وگوهای روزمره خود از کلمات و واژه‌هایی استفاده می‌کنند که بار معنایی قشنگی ندارد یعنی کلمه یا ناسزایی که در گذشته حین دعوا و برای توهین به‌کار می‌رفت، در مکالمات روزمره‌شان استفاده می‌شود و اصلاً هم آن را توهین‌آمیز نمی‌دانند.»
نسلی که باید قانع شوداو تاکید می‌کند که جامعه بزرگسال ما نمی‌تواند به خوبی حوزه هنجارها و ارزش‌ها را از یکدیگر تفکیک کند و به‌همین‌دلیل قضاوت جامعه بزرگسالان نسبت به نوجوانان در برخی حوزه‌ها چندان هم درست نیست: «من سرکشی و عصیانی در نوجوانان نمی‌بینم، معتقدم که تعبیرهای ما از این موضوع اشتباه است. این نسل، عصیانگر و سرکش نیست اما به‌واسطه تحولاتی که در جهان و ایران رخ داده، پرسشگر شده و باید قانع شود. یعنی باید بتوانیم به زبان این نسل درباره موضوعی به آنها توضیح دهیم و حق انتخاب را هم برایشان قائل شویم. اما ما چنین رفتاری نمی‌کنیم و واکنش طبیعی او به رفتار ما عصیان است.»
این کارشناس آموزشی میگوید که ساختارهای حاکم بر مسائل کلان کشور بیشتر بر باورهای کلان بچه‌ها به‌ویژه دیدگاه‌های اعتقادی و مذهبی آنها تاثیری منفی داشته است. او اساسی‌ترین راهکار برقراری تعامل مناسب با دانش‌آموزان را تغییر نگاه والدین و مربیان از مفهوم تربیت می‌داند: «در جامعه ما آنچه توسط والدین و نهادهای امنیتی رخ می‌دهد «کنترل رفتار» است به‌جای مفهوم واقعی تربیت. تا فهمی در والدین و مربیان درباره تربیت و نقش آنها در این حوزه ایجاد نکنیم، راه‌های دیگر جواب نمی‌دهد. مثلاً در حوزه ایجاد نشاط در مدارس، باید توجه کرد که بچه‌ها اسباب نشاط خودشان را جور می‌کنند زیرا نیاز طبیعی آنها تفریح و شادی است و آنها می‌توانند به‌خوبی این فضا را در بازی‌ها و دورهمی‌های‌شان ایجاد کنند. به نظر من، روش‌های غلط ما در برخورد با بچه‌ها و مداخله‌های تربیتی‌مان است که به‌دلیل فهم غلط از مفهوم تربیت در میان متولیان است. فهم آنها مبتنی بر کنترل بیرونی است یعنی گمان می‌کنند طرف مقابل را باید به‌نوعی کنترل و تربیت کنند که شبیه خودشان شود. به نظر من، تا وقتی این رویکرد در میان والدین و مربیان وجود دارد، نمی‌توان از نوجوانان انتظار زیادی داشت.»
این کارشناس آموزش تاکید می‌کند که اسناد بالادستی مانند سند تحول آموزش تعریف‌های خوبی از مفهوم تربیت ارائه داده، بنابراین مهم است که متولیان آموزش این موضوع را موردتوجه قرار دهند. درحالی‌که این مسئله در کانون توجه متولیان آموزش نیست: «وقتی موضوعی در کانون توجه نیست، طبیعتاً تلاشی هم برای جاری‌شدن آن در سیستم آموزشی نمی‌شود.»
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان